Ang papel ng ICC : Hustisya o Paghihiganti?

K.S.P.H.O. (1)

MULING naging sentro ng kontrobersya ang Interna-tional Criminal Court (ICC) matapos nitong ipagpatuloy ang imbestigasyon sa war on drug killings sa Pilipinas.

Para sa ilan, ito ay isang makatarungang hakbang para mapanagot ang mga responsable sa libu-libong buhay na nawala.

Pero para sa iba, lalo na sa mga tagasuporta ng dating administrasyon, isa itong porma ng political persecution—isang pagha-hanap ng paghihiganti sa halip na tunay na hustisya.

Dahil dito, mahalagang suriin kung ang pagsasampa ng kaso sa ICC ay isang lehitimong paghahanap ng hustisya o isang instrumentong ginagamit para sa personal at pulitikal na agenda.

Ano ang Layunin ng ICC?

Ang International Criminal Court (ICC), na naka-base sa The Hague, Nether-lands, ay itinatag upang litisin ang pinakamalalang krimen laban sa sang-katauhan tulad ng genocide, war crimes, at crimes against humanity. Karaniwang humahakbang ang ICC kapag ang isang bansa ay walang kakayahan o walang kagustuhang litisin ang mga nasa ka-pangyarihan na inaakusa-hang lumabag sa mga karapatang pantao.

Ngunit ang tanong: Wala bang kakayahan ang sistemang panghustisya ng Pilipinas upang resolbahin ang mga kasong ito?

Hustisya o Political Vendetta?

Ang pagsasampa ng kaso sa ICC ay madalas na sinusuportahan ng mga kala-ban ng nakaraang adminis-trasyon. Hindi maikakaila na ang war on drugs ay puno ng kontrobersya, at may mga pamilyang nawalan ng mahal sa buhay na humihingi ng hustisya. Pero kung susuriin, bakit tila nakatutok lamang ito sa iisang lider at administrasyon?

Kung talagang hustisya ang layunin, bakit hindi rin imbestigahan ang iba pang administrasyon na may bahid ng extra-judicial killings at pang-aabuso sa kapang-yarihan?

Kung pagbabatayan ang kasaysayan, hindi lamang sa isang panahon nagkaroon ng human rights violations sa bansa. Pero tila may pinipili lang na target ang imbestigasyon.

Selective Justice: Isang Delikadong Precedent!?

Ang selective justice ay isang manipestasyon ng pag-hihiganti, hindi ang kamtin ang tunay na hustisya.

Kapag ang batas ay nagiging instrumento lamang upang parusahan ang mga kalaban sa pulitika, habang pinalalampas ang iba pang may kasalanan, nawawala ang kredibilidad ng tunay na hustisya.

Sa kaso ng ICC, hindi nito iniimbestigahan ang mga rebeldeng grupo o iba pang sektor na sangkot sa karahasan sa bansa. Ang pokus lamang ay sa dating administrasyon. Ito ba ay isang tunay na paghahanap ng katarungan, o isa lamang pagsisikap ng ilang grupo upang sirain ang reputasyon ng kanilang kalaban?

Ano ang Dapat Gawin?

Kung talagang hustisya ang nais ng mga nagsusulong ng kaso sa ICC, dapat itong ipatupad nang patas. Ang hustisya ay hindi dapat ginagamit bilang sandata ng pulitika. Sa halip, dapat nating palakasin ang ating sariling judicial system upang ipakita na kaya nating resolbahin ang ating sariling mga problema nang hindi kinakailangang dumepende sa dayuhang korte.

Mahalaga rin ang transparency at accountabi-lity sa anumang imbestigas-yon. Hindi dapat nakabase sa galit o personal na interes ang isang kaso. Ang layunin dapat ay ang pagtutuwid ng mali at hindi ang paghihiganti laban sa isang administras-yon o personalidad.

Konklusyon:

Sa katapusan ng araw, ang tunay na hustisya ay may layuning magdala ng kapayapaan, hindi ng mas maraming bangayan. Kung ang ating hinihingi ay hustisya, dapat itong dumaan sa tamang proseso—hindi sa emosyon, hindi sa galit, at lalong hindi sa personal na interes. Dahil kung ang ating layunin ay gumanti lamang, hindi natin itinuwid ang mali—bagkus, tayo mismo ang nagiging bahagi ng isang mas malaking pagkakamali.

Sa usapin ng ICC, kailangang pag-isipan kung ito ba ay isang hakbang patungo sa tunay na hustisya o isang anyo lamang ng political vendetta.

Kung ang motibo ng mga nagsusulong nito ay upang maghiganti, hindi ito makakatulong sa paghilom ng bansa.

Ang tunay na hustisya ay patas, walang kinikilingan, at hindi ginagamit upang sirain ang isang tao o grupo.

Sa huli, ang tanong ay ito: Kung ang batas ay ginagamit upang itumba ang kalaban, sino ang tunay na lumalabag sa prinsipyo ng hustisya?